Toen ik klaar was met studeren had ik een studieschuld van meer dan 20.000 euro. Hai, hallo, welkom in de echte wereld. De hoogte van dit bedrag was nogal intimiderend, dus ik wilde hier zo snel mogelijk vanaf.
Maar omdat mijn eerste baan na mijn studie zo'n 1.500 euro netto in de maand betaalde, zag ik alleen maar kans om dit met minimale aflossing te gaan terugbetalen. Een paar jaar later – inmiddels verdiende ik beter – ben ik toch versneld die studieschuld gaan afbetalen.
Ik hoorde vaak mijn vader, ook geen fan van het hebben van schulden, zeggen: “een studieschuld is de goedkoopste lening die je kunt hebben”.
Ik probeerde zoveel mogelijk af te lossen
Ik begreep niet zo goed wat hij bedoelde, dus elke maand probeerde ik zoveel mogelijk geld af te lossen. En wel om twee redenen:
- Ik hou niet van schuld en merkte dat ik psychologisch heel oncomfortabel was met zo'n grote lening
- Ik was nog niet aan het investeren en ik wist hier ook weinig vanaf
Jaren later was het dan eindelijk zover: ik had de laatste (grote) betaling gedaan en was van mijn studieschuld af. Om dit te vieren heb ik gelijk een feest gegeven van duizenden euro's. Nee, grapje. Maar het voelde wel goed, ik was schuldenvrij. Yes!
Maar toen ik eenmaal meer begon te leren over investeren en de werking van geld, kwam ik erachter dat ik misschien toch niet de beste beslissing had gemaakt. Dat leg ik even uit.
Een studieschuld is de goedkoopste lening die je kunt hebben
Even terug naar de opmerking van mijn vader, “een studieschuld is de goedkoopste lening die je kunt hebben”. Op de gemiddelde studielening zit namelijk een hele lage rente. Het rentepercentage wordt steeds voor 5 jaar vastgesteld.
Na afloop van deze rentevaste periode wordt het nieuwe rentepercentage vastgesteld. Dat rentepercentage geldt ook weer voor 5 jaar. Op de website van DUO vind je de rentepercentages.
Maar dat de rente op een studielening laag is, is bijna een understatement. Over het algemeen kun je zeggen, dat wanneer je na 2012 afgestudeerd bent, de rente op jouw lening ver onder de 1% ligt. En ben je in de afgelopen drie jaar afgestudeerd, dan ligt hij zelfs tegen de 0% aan.
Dat wil zeggen, dat je jaarlijks nauwelijks rente betaalt voor het hebben van die lening. Hierdoor is dit dus echt een heel goedkope lening, wanneer je je beseft dat andere leningen een veel hogere rente hebben.
Voor een persoonlijke lening betaal je gemiddeld 4-5% rente. En voor rood staan betaal je gemiddeld een rente van 10-12%. Dus ja, ook al geeft het hebben van een studieschuld je geen fijn gevoel, hij is wel super goedkoop.
Studieschuld versneld aflossen of investeren
Dit lage rentepercentage op jouw studieschuld wordt helemaal interessant wanneer je het volgende voorbeeld ziet. Neem voor het gemak even in je hoofd dat je een studieschuld van 10.000 euro hebt, tegen een rentepercentage van 0,5%.
Je krijgt nu van je baas, oma, ouders of op welke manier dan ook de beschikking over 10.000 euro. Dan heb je twee opties:
- Je lost in hiermee in één keer jouw studieschuld af
- Je gebruikt die 10.000 euro om te investeren
Ok, waarom zou je niet meteen van die studieschuld af willen, nu je de beschikking hebt over 10.000 euro? Dan ben je er tenminste vanaf. En dit was ook mijn gedachte toen ik mijn studielening ging aflossen. Maar laat me het even uitleggen.
Stel dat je die 10.000 euro niet gebruikt voor jouw studieschuld, maar je gaat ermee beleggen. Gemiddeld kon je in de afgelopen decennia, via beleggingen jaarlijks een rendement halen van zo'n 5-7%.
Even er niet vanuit gaande dat de markt morgen instort, is dat de komende jaren dus theoretisch ook mogelijk.
Dat betekent dat wanneer je die 10.000 euro nu zou investeren, jij binnen een jaar 5-7% kunt verdienen. Dat is 500-700 euro in een jaar. Daar tegenover staat, dat jouw studieschuld (0,5% rente) jou het komende jaar 10.000 x 0,5% = 50 euro kost.
Het rendement van een investering is hoger dan de rente op jouw studieschuld
De rente die je betaalt over de studielening is dus 50 euro. De “rente” (lees: rendement) die jouw investering jou oplevert is dus 500 euro. Je hebt door te investeren dus 500-50 = 450 euro verdiend.
Nu hoor ik sommige mensen denken: ja, mooi, maar die 5-7% is natuurlijk geen garantie wanneer je gaat investeren. Dat klopt.
Maar, wanneer je met jouw investering zelfs maar een rendement haalt van 0,51%, dan nog verdien je in dit voorbeeld meer aan jouw investeringen dan wat jouw studieschuld je jaarlijks kost.
Zo lang jouw investering MEER rendement oplevert dan de rente van jouw studielening, dan ben je beter af met de optie om te investeren dan de optie om versneld jouw studieschuld af te lossen.
Studieschuld versneld aflossen of sparen
Ik hoop dat iedereen die dit leest inmiddels weet dat je op een spaarrekening niet veel rente meer krijgt. Bij sommige banken is het inmiddels al gedaald naar 0,01% per jaar.
Bij de keuze of je beter kunt aflossen op je studieschuld of beter kunt gaan sparen, zeg ik dit: als jij jaarlijks meer geld kunt verdienen op een spaarrekening dan de kosten voor jouw studieschuld: go for it.
Ik zou het voor mezelf in deze tijd geen optie meer vinden.
Andere leningen eerst aflossen
Heb je naast jouw studieschuld nog andere leningen, dan is het verstandig om extra geld te gebruiken om die andere leningen eerst af te lossen.
Het kan in sommige gevallen op het eerste gezicht lijken alsof het handiger is om een hele hoge studieschuld eerst af te lossen, vanwege het schrikbarend hoge bedrag.
Maar wat mensen nekt is niet zozeer de hoogte van een lening, maar de combinatie van de restschuld en het rentepercentage.
Heb jij bijvoorbeeld nu een lening of creditcard schuld van 5.000 euro en een studieschuld van 25.000 euro, dan zul je misschien geneigd zijn om heel snel van die 25.000 euro studieschuld af te zijn.
Maar, zodra je je realiseert dat je over die creditcardschuld jaarlijks 20% rente betaalt en over een studieschuld jaarlijks slechts 0,5%, dan zie je pas echt wat prioriteit zou moeten hebben. Die creditcardschuld kost je volgend jaar 1000 euro (20% van 5.000 euro).
Jouw studieschuld kost je volgend jaar slechts 125 euro. Dus, gooi je extra geld niet zomaar tegen de grootste schulden aan, maar los eerst versneld de schulden en leningen af die je per jaar het meeste kosten.
Conclusie: studieschuld versneld aflossen of niet?
Laat ik voorop stellen dat dit geen financieel advies is. Ik ben geen financieel adviseur en je moet niet alles geloven wat je op het internet leest…blablabla. En natuurlijk zijn er meerdere zaken die je in jouw overweging mee moet nemen om een beslissing te maken.
Dat is heel persoonlijk. Misschien krijg je enorme stress van een hoge studieschuld. Dan maakt het lage rentepercentage, en de mogelijkheid op meer rendement met een investering, niet uit.
Geld is geen bergen stress waard. Maar, als ik op dit moment een studieschuld zou hebben, dan zou ik mezelf deze vraag stellen: “kan ik ergens in investeren wat me meer kan opleveren dan de rentekosten die ik jaarlijks heb over mijn studieschuld?”
Met bovenstaande uitleg heb jij daarmee misschien wel een antwoord gevonden voor jezelf.
