Toen woensdagavond de Federal Reserve aankondigde dat ze de rente op dit moment niet met 75 basispunten (0,75%) zouden verhogen, maar met “slechts” 50 basispunten (0,5%), schoten de Amerikaanse beurzen en aandelen binnen een paar minuten omhoog. En sloten de dag af met 4-20% koerswinsten.
Ik zat er naar te kijken en dacht “dit is apart”. Want ook al was het minder dan verwacht, echt goed nieuws is het natuurlijk niet. Het is de grootste renteverhoging in 20 jaar tijd.
Ze kondigden verder aan dat ze de komende drie verhogingen elk met 50 punten zouden gaan toepassen. Wat er uiteindelijk voor zorgt dat die rente binnen een paar maanden 1,5% hoger ligt dan nu.
Dat lijkt niet heel indrukwekkend, maar het zorgt er in feite voor dat goedkoop geld gewoonweg duurder gaat worden. Hypotheekleningen, bedrijfsleningen, persoonlijk leningen… ze worden allemaal duurder. En dat zorgt voor problemen.
Immers, meer rente betekent meer rentebetalingen. En ook betekent het dat je in feite minder kunt lenen, omdat je verplichtingen maandelijks hoger zullen worden en zwaarder wegen op je besteedbaar inkomen. En dus lijkt dit het einde van het “extreem” goedkope geld.
Dat brengt onzekerheid met zich mee. Want de afgelopen jaren zijn veel bedrijven enorm veel leningen aangegaan, tegen vrijwel 0% rente. Daarmee zijn aandelen teruggekocht, wat weer goed is voor de koers van het aandeel. Daarmee zijn moeilijke periodes overbrugd, zoals tijdens de lockdowns.
En ook zijn hiermee huizen gekocht. Huizen die enorm in prijs zijn gestegen, maar door de lage rente waren er nog altijd veel mensen in staat om een dergelijke maandelijkse last aan te kunnen.
Wat nu?
Hoe ziet de toekomst eruit als we wereldwijd meer moeten gaan betalen voor leningen?
Het verhogen van de rente wordt door Centrale Banken gedaan om de inflatie te bestrijden.
Meer rente = minder leningen = minder uitgaven = dalende vraag = dalende prijzen.
Zodoende hoopt de Centrale Bank van Amerika (FED) de stijgende inflatie te beteugelen en stelt hiermee dus in feite een andere strategie in het werk dan de afgelopen jaren. Toen ging hun focus met name naar het laten groeien van de economie. Want we hadden te maken met een crisis, door corona.
Maar we hebben nu allemaal ervaren wat dat heeft gedaan met de prijzen. En mensen hebben het hierdoor nu al moeilijk.
Stagflatie: de nachtmerrie van elke econoom
Ok, de rente wordt verhoogd om inflatie te bestrijden. Prima. Maar meestal gebeurt dit onder goede economische omstandigheden. Door een sterke economie en goedkoop beschikbaar geld, stijgen prijzen (inflatie). En een sterke economie kan een renteverhoging wel aan.
Maar, zitten we wel in een sterke economie? Ondanks de uitspraken van onder andere regeringsleiders, die claimen dat we een enorm sterke wereldeconomie hebben, zie ik wel degelijk veel cijfers die een ander beeld schetsen.
En dus, wanneer de rente stijgt EN de economie verslechtert, heb je een “nachtmerrie” scenario volgens economen. Dan neem je precies weg wat normaal gesproken een vertragende economie kan helpen: goedkoop geld, waarmee mensen uitgaven doen om de economie een boost te geven. Neem je die brandstof weg, dan is er weinig wat een krimpende economie kan stutten.
Wat weer kan leiden tot ontslagen, werklozen, faillissementen. Mensen die hun lasten hierdoor niet meer kunnen betalen, hun huis moeten verkopen onder slechte omstandigheden en ga zo maar door. Een herhaling van de vorige crisis dus (2008).
Onzekerheid
En dat geeft de markten kriebels. Onzekerheid. En dat zie je nu aan de koersbewegingen. Typisch voor een “bear market” zijn de wilde swings in prijs. De trend is dalende, met daarbij enorme uitschieters naar boven. Spastische en kortdurende rallies omhoog. Zoals woensdag.
Gisteren, de dag na die spastische koersbeweging omhoog, klapten de markten in elkaar. En ook vandaag ziet het er naar uit dat het gewoon verder blijft dalen.
Ik heb geen glazen bol, maar ik ben me er wel van bewust dat dit alle kanten op kan gaan. Voorlopig een daling de komende maanden, met wellicht een opleving ergens erna. Om vervolgens weer verder te dalen.
Who knows? En misschien, zodra de markten verder instorten, zetten de Centrale Banken de printers weer aan en redden ze beleggers en bedrijven van een pijnlijke recessie.
Wie zal het zeggen! Maar stel je er gewoon op in dat het de komende tijd heel bizar kan worden op de beurzen. En laat je niet verleiden door dagelijkse schommelingen. Want het zijn allemaal valse signalen, totdat de markt definitief een nieuwe trend gaat tonen voor de komende 5-10 jaar.
