Wat hebben energie en de economie met elkaar te maken? Alles! Want alles draait op energie: de productie van ons voedsel, het transport van goederen, ons eigen vervoer, het verwarmen van onze huizen…
Het mag geen verrassing meer zijn dat we een energieprobleem hebben. De kranten staan vol met berichten van stijgende kosten voor gas en elektriciteit.
Frankrijk heeft al aangekondigd dat het een moeilijke winter zal worden. De Belgische Minister van Energie sprak over een komende periode van tien jaar aan problematische winters.
In Duitsland hebben ze een pakket maatregelen aangekondigd om energie te besparen. En in het Verenigd Koninkrijk spreken ze over situaties waarin ze deze winter te maken kunnen krijgen met stroomuitval als gevolg van crisisplannen van de overheid.
Energieprijzen
Mensen krijgen nu al jaarrekeningen op de mat van hun energieleverancier, die er niet om liegen. En dan moet de “dure” winter nog komen. Afgelopen winter viel het immers nog mee.
Ook lopen inmiddels heel wat vaste energiecontracten af en wordt zo’n beetje iedereen vervolgens op een variabel contract gezet. Waardoor je vanaf dat moment afhankelijk bent van de fluctuerende prijs van gas en elektriciteit.
Niet alleen voor consumenten is het een probleem, maar natuurlijk ook voor producenten. Van fabrieken tot kantoorgebouwen en van bakkers tot biermakers. Ieder bedrijf draait op energie. En wordt die energie duurder, dan wordt het problematischer om winst te maken.
Immers, niet alles zal zomaar doorberekend kunnen worden in de verkoopprijs. De afnemers van goederen en diensten hebben geen onuitputtelijke portemonnee. Iedereen voelt prijsstijgingen en zal op basis hiervan beslissingen moeten maken, wat betreft het doen van uitgaven.
Niets is gegarandeerd, dus ik schets ook niet graag zekerheden voor de komende tijd. Maar ik ga wel uit van waarschijnlijkheden en de effecten ervan op ons economisch systeem.
Meer naar basisbehoeften, minder naar luxe
Stel jezelf eens de vraag, wat er in jouw situatie zou gebeuren wanneer je maandelijks ineens 300 euro meer gaat betalen voor jouw energie. Veel mensen komen maar net rond en houden niets over aan het eind van de maand. Maar ook mensen die het breder hebben, zullen maandelijks niet zomaar een paar honderd euro kunnen en willen missen.
En wat doen we dan? Dan gaan we besparen. We zullen in zo’n geval wel moeten. De stijgende kosten voor energie kunnen ervoor zorgen dat mensen minder geld over hebben voor de nieuwste iPhone, een vakantie, een verbouwing of tweede auto.
Hierdoor daalt de vraag naar goederen en diensten die NIET behoren tot de basisbehoeften. En waar de vraag daalt, zullen bedrijven ook gaan voelen dat ze niet zoveel winst meer zullen maken. Wat er voor zorgt dat ze op hun beurt weer moeten gaan bezuinigen. Door onder andere mensen te ontslaan. Want waarom zou je iedereen in dienst houden als je het niet langer kunt betalen?
Werkloosheid
En dus kan de werkloosheid stijgen. Wat er voor kan zorgen dat er nog meer druk komt te staan op huishoudens om rond te komen. Het aflossen van hypotheken en andere leningen komt dan ook in gevaar en ga zo maar door.
Het is geen positief plaatje. Ik zeg zeker niet dat het gaat gebeuren, maar het is iets om rekening mee te houden. Het is een scenario dat zich KAN afspelen deze winter.
Een sterke economie draait op goedkope energie. Blijft de prijs van energie de komende maanden stijgen of hangen op een hoog niveau, dan zal dit heel wat vervelende gevolgen kunnen hebben voor bedrijven, de markten en onze portemonnee.
We gaan het zien!
