We doen het allemaal: onszelf vergelijken met anderen. Met je buren, vrienden, succesvolle ondernemers, beroemdheden, influencers en ga zo maar door. We oordelen over onze eigen situatie in vergelijking met die mensen die naar onze mening fitter, slanker, mooier, rijker, vrijer en gelukkiger zijn. En vice versa.
Ze zeggen wel eens dat jezelf vergelijken met anderen een recept is om jezelf ongelukkig te maken. En ook ik vind over het algemeen dat velen te vaak teveel de nadruk leggen op het vergelijken met anderen.
En toch denk ik dat jezelf vergelijken met anderen ook heel nuttig kan zijn. En door die gedachtegang wil ik je in dit artikel even meenemen.
Verwachtingen en realiteit
Waar ik sterk in geloof is dat de mate waarop wij ons gelukkig of ongelukkig voelen, komt door twee variabelen:
- verwachtingen en
- realiteit
En je zou het zelfs, voor de visueel ingestelde mensen onder ons, kunnen weergeven in een formule:
Geluk = Verwachting – Realiteit
Heb je hele hoge verwachtingen van hoe het leven eruit zou moeten zien en een lage waardering m.b.t. jouw huidige realiteit, dan bepaalt het verschil jouw ongelukkige gevoel. Hoe grote het verschil, hoe verder jouw verwachtingen van de realiteit liggen.
Deze formule wordt ook wel eens als volgt aangeduid:
Waarbij dan weer de hoogte van de ratio bepaald hoe gelukkig je bent. Hoe kleiner (dus hoe dichter de verwachtingen bij de realiteit liggen), hoe beter.
Simpel en kort gezegd zou je dus kunnen stellen dat je je gelukkiger kan voelen door:
- jouw verwachtingen te temperen of
- jouw realiteit te verbeteren
Of natuurlijk allebei, maar laten we niet te hard van stapel lopen.
Bijstellen van jouw verwachtingen
In tegenstelling tot het verbeteren van jouw dagelijkse realiteit, kun je vandaag al iets doen aan jouw verwachtingen. Het is immers een gedachte, overtuiging of hersenspinsel. Verwachtingen creëren we met ons brein en je zou op dit moment denkmatig al jouw verwachtingen kunnen verlagen.
Sommige mensen hebben de neiging om dan maar helemaal geen verwachtingen te hebben. Immers, zo dicht je het gat met de realiteit het snelst en kun je ook nooit teleurgesteld worden.
Maar voor mij persoonlijk werkt dat niet. Ik ben een mens en ik heb altijd verwachtingen. Niet alleen omdat ik zelf meer verwacht dan wat er huidig in mijn realiteit afspeelt, maar ook omdat ik me ervan bewust ben dat ik dagelijks gebombardeerd wordt met signalen die deze verwachtingen opwekken en vergroten.
Vergelijken op Social Media
Ga maar na hoe vaak je in jouw Social Media tijdlijn mensen, plaatjes en verhalen voorbij ziet komen waarmee jij jezelf gaat vergelijken. Je wordt op elk moment van de dag blootgesteld aan een beeld van iemand die ogenschijnlijk een veel beter, rijker, gezonder, leuker en succesvoller leven heeft.
Dus ik ben me ervan bewust dat ik niet kan ontkomen aan de vele signalen die mijn verwachtingspatronen triggeren. Ik wil me er ook niet compleet van afsluiten, want dat voelt meer als vluchten of blokkeren dan ermee om leren gaan.
Moet ik me er dan maar aan overgeven? Nee! Ik kan wel degelijk iets doen aan de hoogte van die verwachtingen.
Vergelijken en verwachtingen gebruiken als motivatie
In mijn geval kan ik verwachtingen op twee manieren zien:
- als een reden om niet tevreden te zijn en
- als een motivator om juist te werken aan verbetering
Onhaalbare doelen
Heb je ooit wel eens een doel/target gehad voor iets op je werk, op de sportschool of van bijvoorbeeld een diëtiste? Is het je dan ook wel eens opgevallen dat je heel ongemotiveerd kon worden als dit doel enorm onhaalbaar leek?
Je moest van je manager een sales target halen dat twee keer zo hoog ligt als jouw beste jaar ooit. Of je moest binnen een jaar 30kg afvallen, terwijl je met de beste bedoelingen en inzet nooit meer dan 10kg hebt weten te halen.
Doelen zijn in mijn beleving alleen motiverend, wanneer ze zowel uitdagend als haalbaar zijn of lijken. En hoe minder ervaring je hebt met het proces (verkopen, sporten, koken, afvallen etc), hoe belangrijker het is om een haalbaar doel op je netvlies te hebben.
Praktische processen kopiëren
Zo werkt het bij mij ook met verwachtingen. Hoe motiverend en realistisch is het om een account van iemand te volgen die miljonair is, terwijl ik nog niet eens 10.000 euro bij elkaar heb gespaard? Ja, leuk voor mijn dromen en wat afleiding. Maar het is een “ver-van-mijn-bed-show”.
Ook voelt mezelf vergelijken met iemand die daar al is waar ik wil zijn, niet heel waardevol zonder dat ik kan reproduceren hoe diegene daar is gekomen. Heeft hij/zij jarenlang elke dag het uiterste van zichzelf moeten vragen en ben ik bereid om het op die manier consequent vol te blijven houden? Op pure wilskracht, verbeelding en inzet?
Knap als jij dit kunt. Mij lukt dat niet. Ik kan niet het leven en de successen van Elon Musk of Mark Zuckerberg volgen en denken dat mij dat ook lukt.
Of een succesvolle schrijver met twintig best-selling boeken volgen en verwachten dat ik met nauwelijks één blog-artikel per week een nét zo succesvolle auteur kan worden.
Ok, dus wanneer mijn role models te ver van mijn huidige realiteit af staan om (praktisch) gemotiveerd te worden en te blijven, wat dan? Hoe kan ik het vergelijken met anderen dan toch positief inzetten?
De trap van vergelijking
Wat ik gebruik om mezelf te motiveren én mijn verwachtingen haalbaar te maken, is wat ik noem “de trap van vergelijking”.
Als ik onderaan de trap sta en ik kijk omhoog, naar de laatste trede, dan zie ik al die mensen staan waarmee ik mezelf over een tijdje zou willen kunnen meten. Prima, good for me! Iets om over te kunnen dagdromen.
Maar het begint met die eerste trede. En wie staan er op die eerste trede? Mensen die nét iets verder zijn dan ik.
Vrienden, kennissen, familie, verschillende mensen die ik volg op social media. Diegenen die iets hebben of doen wat ik ook graag zou willen hebben of doen. Niet diegene met 10 miljoen volgers of drie vakantiehuizen op Bali, maar juist diegene die net één stapje verder is op de trap dan ik.
Financiële stappen op de trap
Aangezien je mijn blog leest, ga ik er vanuit dat je jouw financiele situatie wilt verbeteren.
Stel je eens voor dat je nog nooit belegd hebt en de financiële eindjes maar moeilijk aan elkaar knoopt. Heeft het dan echt nut om eindeloos video's te kijken van mensen die “het gemaakt hebben” in het leven? Sta je aan het begin van de berg en staar je vol hoop naar de top?
Het is wellicht leuk om te kijken naar succesvolle beleggers als Warren Buffett en Ray Dalio en om eindeloos hun adviezen te volgen.
Maar Warren Buffett en Ray Dalio zitten in een hele andere league dan jij en ik. Zij moeten andere dingen met hun geld doen, want zij hebben inmiddels hele andere belangen.
Ze hebben aandeelhouders, politieke invloed en bewegen zich in heel andere kringen dan de gemiddelde belegger.
Kijk naar mensen die vergelijkbaar zijn met jou. Volg, bel of mail iemand die een jaartje of enkele jaren aan het beleggen en (be)sparen is. Iemand die nog weet hoe het voelde om in jouw situatie te zitten. Die nog weet hoe moeilijk of uitdagend het was om te beginnen.
Is dat niet veel praktischer en motiverender dan bijvoorbeels iemand’s (instagram) account te volgen die elke dag een screenshot post van z’n portfolio van 250.000 euro? Ik denk van wel.
Het proces en de motivatie om het vol te houden
Zo kun je op elke trede van de trap kijken naar de volgende trede. En door dit consequent te blijven doen, zul je na verloop van tijd merken dat je heel wat treden hebt genomen EN je dagelijks gemotiveerd kunt blijven.
De bijkomstigheid is dan ook nog eens (althans, zo ervaar ik het) dat jouw realiteit steeds een beetje verbetert, zonder dat jouw (te) hoge verwachtingen ervoor zorgen dat je een ongelukkig gevoel krijgt.
Je bent stapje voor stapje de trap aan het beklimmen. En je haalt motivatie uit praktische tips van mensen die een stuk dichter bij jouw realiteit staan, dan de mensen die de hele weg al afgelegd hebben.
Hoe vind je die mensen op de volgende trede dan?
Er posten en documenteren meer mensen dan ooit hun financiële proces en resultaten op internet. Dus ik zou daar beginnen. Zoek iemand die nét wat verder is dan jij en stuur hem of haar een DM. Of kijk om je heen naar vrienden, collega’s en familieleden.
Wie van hen staat nét een trede hoger? Wie is bereid om je te helpen met de volgende praktische tips? Ik durf te wedden dat dit meer mensen zijn dan je denkt. Iedereen vindt het fijn om iets voor een ander te kunnen betekenen.
En omdat je ze iets vraagt over wat ze zelf (recentelijk) hebben bereikt, zullen ze dit waarschijnlijk ook met trots willen delen.
Conclusie
Jezelf vergelijken met anderen is wat mij betreft dus niet een reden om ongelukkig of ontevreden te zijn. Maar realiseer je wel dat je zelf jouw verwachtingen dient te “managen” en ondertussen kunt werken aan jouw eigen realiteit.
Misschien heb je iets aan mijn trap van vergelijking, misschien is het slechts een fluffy hersenspinsel voor je. Hoe dan ook, mocht je denken dat ik voor jou op nét die ene trede hoger sta, dan sta ik er op mijn beurt voor open om je te helpen waar ik kan.
