Goud wordt vaak gezien als een saaie (en veel te trage) belegging. Maar goud is terug! De afgelopen twee jaar heeft goud het uitstekend gedaan, en ook YTD staat het er goed voor.
In het boek Heavy Metal duikt schrijver Jan Longeval dieper in de wereld van goud. Laten we aan de hand van dit boek kijken wat we kunnen leren over goud en of het iets is voor jouw portfolio!
Key summary
Dit zijn drie belangrijke conclusies uit het artikel:
Goud doet het historisch gezien vooral goed tijdens slechte beurstijden. Denk aan recessies en beurscrashes. Wat dat betreft kan goud een duidelijke rol vervullen in een portfolio.
Kijken we over de eeuwen heen? Dan is goud een geweldige inflatiebeschermer. Maar kijken we naar decenia? Dan vervult goud die rol lang niet altijd zoals je zou willen. Het juiste instapmoment en tijdshorizon zijn belangrijk.
Het is de verwachting dat het aanbod van goud terugloopt. Grote ontdekkingen worden zeldzamer, de productie van bestaande mijnen neemt af en exploitatiekosten lopen op.
Zo weinig én veel goud is er op de wereld
Laten we beginnen met de hoeveelheid goud op de wereld. Er is namelijk eigenlijk niet zo veel, en toch ook weer wel.
Oké, laat me het uitleggen. Al het goud dat er tot nu toe is verzameld, past in vier Olympische zwembaden. Of je kunt er een kubus van maken met ribben van 22 meter. De waarde van deze kubus? 12 biljoen dollar (op het moment van de publicatie van het boek, inmiddels is dit ongetwijfeld een stuk meer). Dat is dus al het goud dat de mensheid in al die honderden of zelfs duizenden jaren uit de grond heeft gehaald. Best weinig, toch?
Maar om dit in perspectief te zetten: dit is slechts 0,000055% van het goud in onze aardkorst. En dat is dan alleen het deel onder het vaste land (dus niet onder de zeebodem). Neem je al het goud uit de aardkorst mee in de kubus? Dan kom je op een kubus van 2,6 kilometer hoog!
Maar zover zal het niet snel komen. Verreweg het meeste goud in de aardkorst is onmogelijk te bereiken. De huidige schatting is dat 80% van al het goud binnen ons huidige bereik al naar boven is gehaald.
Dus ja, er is heel veel goud op de wereld, maar het beschikbare goud is relatief beperkt.
Zoeken naar goud wordt steeds moeilijker
Het is nog maar de vraag hoe snel de gouden kubus de komende jaren zal groeien. Tussen 1900 en eind 2019 is de wereldwijde goudproductie met 1,9% per jaar toegenomen. De algemene verwachting is dat de productie de komende 5 à 10 jaar zal afnemen.
Nieuwe exploratie wordt namelijk steeds moeilijker. Dat heeft verschillende redenen:
- Grote ontdekkingen worden zeldzamer.
- De kosten om nieuw goud te vinden stijgen.
- De productiviteit van bestaande mijnen neemt af.
- De tijd om een mijn operationeel te krijgen wordt steeds langer.
- Exploitatiekosten stijgen: nieuwe goudreserves liggen steeds vaker in afgelegen gebieden of regio’s met een hoog politiek risico.
- Milieunormen worden strenger.
Daarbij is de concentratie van het gevonden goud vaak erg laag. Goudklompjes zijn zeldzaam en wegen vaak maar een paar gram. Bovendien wordt maar in 0,1% van alle geïnspecteerde gebieden ook daadwerkelijk een productieve mijn opgestart. Mijnbouw is dus een zeer kapitaalintensief proces.
Globaal gezien zal het aanbod van goud dus waarschijnlijk afnemen, tenzij nieuwe technieken het vinden of ontginnen van goud makkelijker maken. Maar dat blijft natuurlijk een ‘big if’.
Eenvoudig zelf beleggen
Scalable Capital is een broker uit Duitsland en volgens ons nog vrij onbekend in Nederland en België. Toch is het een van de grotere brokers van Europa, met ruim 1 miljoen klanten en meer dan €20 miljard vermogen onder beheer.
Benieuw wat onze ervaring is met Scalable Capital? Lees dan de review.
Goudprijs bijna niet afhankelijk van vraag en aanbod
Dat betekent overigens niet per se dat de goudprijs blijft stijgen. De prijs van de meeste assets (of producten, diensten) wordt grofweg bepaald door vraag en aanbod. Maar niet bij goud.
Stel dat de jaarlijkse productie verdubbelt. Dan zou je 3,5% van het gehele beschikbare goud toevoegen in plaats van 1,75%. Dat is nog steeds zo beperkt dat het de prijs amper zou beïnvloeden. Andersom is er altijd genoeg goud om tekorten op te vangen. De ‘kubus van goud’ kan overschotten en tekorten relatief makkelijk opvangen.
Daarnaast is het interessant om je te realiseren dat de prijs van goud vrijwel helemaal is gebaseerd op papieren handel (termijncontracten en claims op goud) en niet op de vraag en het aanbod van fysiek goud. Sterker nog, de handel in fysiek goud is minder dan 1% van het totale handelsvolume.
Dat de goudprijs zich überhaupt vrij beweegt, is eigenlijk helemaal niet zo vanzelfsprekend. De prijs van goud werd namelijk lange tijd bepaald door de goudstandaard, waarbij de wisselkoers van goud vaststond. Pas sinds de jaren '70 is dit losgelaten en bepaalt de markt de prijs.
Opvallend daarbij is dat goud sindsdien volatieler is dan de aandelenmarkt, met extreemste bewegingen zoals +133% in 1973 en -32% in 1981 tegenover de dollar. Dus goud is echt niet zo saai als het vaak lijkt.
Goud als inflatiebeschermer: niet echt
Maar is goud dan wel geschikt als beschermer tegen inflatie? De periode van 1971 tot en met 2020 geeft een gemengd beeld. In de jaren '70 bleek goud een geschikt middel tegen inflatie, maar in de jaren '80 en '90 totaal niet. De jaren '80 en '90 waren verloren jaren voor grondstoffen en worden ook wel de Grote Grondstofdepressie genoemd.
De geaccumuleerde Amerikaanse inflatie was tijdens deze depressie (tussen 1979 en 1999) 130%, terwijl de goudprijs toen halveerde. Lekker dan... Als we ook de jaren '70 erbij nemen, is de goudprijs tussen 1971 en 1999 met 568% gestegen. Maar dit werd dus vooral bereikt in de jaren '70.
Goud is dus niet zomaar een beschermer tegen inflatie. Het juiste instapmoment is erg belangrijk.
Zoomen we verder uit en rekenen we in eeuwen in plaats van decennia, dan maakt goud de rol van inflatiehatch wél waar. Er is een anekdote dat je in 562 voor Christus in het Babylonische Rijk 350 broden kon kopen met een troy goud, terwijl je daar vandaag de dag zo’n 500 broden voor koopt. Het vermogen van goud als inflatiehatch is dus sterk afhankelijk van welk tijdvak je kiest en hoe lang deze tijd is.
Een veilige haven in moeilijke beurstijden?
Laten we dan kijken naar de andere rol waar goud bekend om staat: het bieden van een veilige haven wanneer de beurzen het begeven of slecht doen. Wat dat betreft houdt goud goed stand tijdens recessies. Als we de recessies in de VS bekijken tussen 1969 en 2009, boekte goud gemiddeld een rendement van 16% per recessie, variërend van -5% tot +88%.
Goud kan dus een stukje diversificatie aan je portfolio toevoegen, puur omdat goud en aandelen anders reageren bij economische neergang of een regelrechte beurscrash.
Dit zijn de 3 hoofdredenen waarom goud de rol van veilige haven zo goed vervult:
Aandelen of obligaties hebben een tegenpartijrisico in de vorm van een onderneming of een overheid. Een bedrijf kan bijvoorbeeld failliet gaan en ook overheden kunnen in de financiële problemen raken. Goud heeft hier geen last van.
De rol van goud is een self-fulfilling prophecy. Goud heeft de rol van bescherming al sinds mensenheugenis en zal die rol mede daarom ook blijven houden. Als we het allemaal maar in deze rol van goud geloven, blijft de rol intact.
De goudprijs wordt niet beïnvloed door vraag vanuit de industrie. Dit betekent dat het voor goud in principe niet uitmaakt of de industrie instort of niet. Voor andere grondstoffen, zoals platina of zilver, ligt dat anders.
Zelfs in oorlogstijd heeft goud zijn rol als noodgeld bewaard. Bijvoorbeeld als bescherming tegen hyperinflatie, of om geld makkelijk mee te nemen bij een vlucht. ‘Gaat het fout? Dan wil je goud.’
Beleggen in goud: hier kun je op letten
Het boek geeft ook handige tips voor als je zelf in goud wil beleggen. Hieronder geef ik je er een aantal.
Goud in huis: veilig of juist niet?
Goud in eigen bezit is zowel het meest veilige als onveilige. Veilig omdat het echt helemaal in je eigen bezit is. Goud in bankkluizen is nog wel eens in beslag genomen door overheden, en digitaal kunnen je tegoeden bijvoorbeeld bevroren worden. Maar een staafje goud in eigen beheer is echt helemaal van jou.
Daar tegenover staat natuurlijk het risico dat zo’n staafje makkelijk te stelen is, wat het weer een potentieel onveilige optie maakt. Er zijn dan wat afwegingen te maken: neem je een kluis in huis? Weet je een goede verstopplek? Kun je het écht geheim houden?
Nog een tip als je wil beleggen in fysiek goud: houd bij het kopen van het goud rekening met de liquiditeit van het product. In dat licht is het beter om erkende goudstaafjes te kopen van de grote goudaanbieders, in plaats van obscure gouden munten.
Metalaccount: zorg dat alles is afgedekt
Een andere optie is een metalaccount. Dit is een rekening waarmee je zelf goud kunt aan- en verkopen. Je kunt er soms zelfs goud mee overmaken.
Let er hier op dat al het verkochte goud wel echt is afgedekt met fysiek goud. Zo niet, dan kunnen er problemen ontstaan als meerdere beleggers hun goud opvragen. Lees: de functie van ‘doomsday-hatch’ wordt zo natuurlijk niet waargemaakt.
ETF: eenvoudigere handel
ETF’s maken handelen in goud een stuk eenvoudiger. Ok, het is geen fysiek goud, maar je kunt er wel mee profiteren van de goudprijs. Dit zijn enkele opties die het boek aanhaalt:
- SPDR Gold Shares - ISIN: US78463V1070
- iShares Gold Trust - ISIN: US4642852044
- Xetra Gold ETC - ISIN: DE000A0S9GB0
- WisdomTree Physical Gold ETC - ISIN: JE00B1VS3770
Let er wel op dat niet alle Goud ETF's in het boek te verhandelen zijn door Europeanen. Wil je een overzicht, lees dan even ons artikel hieronder.
Twan
Goudmijnen: risicovoller dan het lijkt
Nog iets om te beseffen: beleggen in goudmijnen is niet hetzelfde als beleggen in goud. Tussen 1996 en 2018 verdriedubbelde de goudprijs, maar deden goudmijnen bijna niets. Dat komt vooral door de extreem hoge risico’s die we eerder in dit artikel al even bespraken: mijnbouw is kapitaal- en energie-intensief, er is een erg lage succesratio, en voor exploratie wijken ze uit naar steeds risicovollere gebieden.
Met andere woorden: verdiep je vooral meer in dit onderwerp voordat je overgaat tot aankoop van goudmijnaandelen.
Is goud iets voor jou?
Of goud jouw portfolio iets te bieden heeft, bepaal je natuurlijk zelf. Hopelijk heeft dit stuk je wat handvatten gegeven.
Wil je meer lezen over goud? Dan raad ik je het boek Heavy Metal van harte aan. Naast de bovenstaande learnings lees je nog veel meer over de historie van goud, de goudstandaard en hoe goud het doet ten opzichte van andere grondstoffen/assets. Erg leerzaam!
Ben jij al klaar voor 2025?
Het wordt een kansrijk, maar ook volatiel jaar. Onze PLUS-leden zijn voorbereid voor maar een tientje per maand.
✓ Actueel inzicht in onze portfolio's
✓ Exclusieve, diepgaande artikelen
✓ Volledig toegang tot de community
