Winst nemen. Het is na 15 jaar beleggen nog altijd moeilijk voor me. Zeker wanneer je bepaalde investeringen (hoi crypto) in korte tijd enorm ziet stijgen in prijs.
In een eerdere post schreef ik er al over, hoe ik in 2017/2018 een potentiële winst van bijna €100.000 aan mijn neus voorbij liet gaan. In de hoop op meer. Ik was verlamd door de snelle stijging van crypto en zat uiteindelijk met de gebakken peren.
The market only goes up
Hoe neem je winst, wanneer de markt (snel) stijgt? Of, hoe neem je winst in een markt die al meer dan 10 jaar lang in een stijgende lijn zit?
We zijn er inmiddels allemaal aan gewend. “The market only goes up”. In artikelen en YouTube video’s zie je heel veel mensen claimen dat je jouw geld moet investeren en nooit beleggingen moet verkopen.
Beleggen in de aandelenmarkt
Want met genoeg tijd, zul je zien dat de markt alleen maar omhoog gaat. Zelfs, ondanks de tijdelijke correcties en crashes. Zoals je hieronder kunt zien in de grafiek van de populairste S&P 500 ETF (ticker: SPY). De index van de 500 grootste bedrijven van de Verenigde Staten.
Je ziet sinds de jaren ‘90 de correcties, de dalen, de toppen, maar vooral de trend. En de trend is omhoog.
Sinds de bodem van de vorige crash (2009) heeft deze ETF al meer dan 500% winst laten zien. Elke €1.000 is nu €6.000 geworden. En zelfs wanneer je deze ETF op de “top” had gekocht vlak voor de crash in 2008, dan had je nu een winst van bijna 200%. Bizar en misschien te onwerkelijk voor sommigen.
Bitcoin
En kijk ook even naar Bitcoin. Sinds 2012 heeft deze asset een winst laten zien van zo’n 1.200.000%. Ja dus. Meer dan 1 miljoen procent.
Maar niet helemaal realistisch, want A. jij had waarschijnlijk toen nog geen bitcoin en B. je had waarschijnlijk tussentijds toch verkocht, want dit zijn onwerkelijke winsten en niemand houdt dat zo lang vol.
Maar toch. Bitcoin heeft sinds 2012 twee grote pieken en crashes gekend. Die van 2013 en die van 2017. Na enorme run-ups kwamen de enorme crashes. Maar over het algemeen geldt ook hier: “The market only goes up”.
Zelfs al had je op de piek, en dus op het slechtste moment van de laatste hype-mania (2017) jouw bitcoin gekocht, dan nog stond je nu op meer dan 300% winst (als je niet in paniek verkocht had, tenminste). Niet slecht voor zo’n dramatische timing, toch?
Logisch dus ook dat veel mensen zich onoverwinnelijk voelen in het doen van hun beleggingen. Want zelfs investeren op het slechtste moment, net voor een crash, pakt na verloop van tijd toch goed uit. Althans, dat is tot nu toe altijd zo geweest. “Given enough time, the market always goes up”.
Waarom zou je dan winst nemen?
Ze zeggen wel eens dat de rijken der Aarde, nooit hun investeringen verkopen. Ze verzamelen hun hele leven assets en als ze geld nodig hebben, dan lenen ze goedkoop geld met die assets als onderpand. Als dat de manier is om echt rijk te worden, waarom zou jij dan verkopen om winst te pakken?
Allereerst denk ik dat we ons moeten beseffen dat niet iedereen een oneindige horizon heeft als het gaat om het vasthouden van beleggingen. Uiteindelijk heb je er weinig aan als je het jezelf enorm moeilijk hebt gemaakt in je leven, om vervolgens te overlijden met miljoenen aan investeringen.
We willen een lifestyle. We willen leven. We zoeken veiligheid en zekerheid. We zijn mens.
Waarom investeer je?
Veel van onze wensen komen voor een groot deel tot uiting in de noodzaak van het hebben van geld. Geld koopt een lifestyle en genoeg geld geeft ons zekerheid. Daardoor zijn we continu aan het wikken en wegen, hoe we ons geld verdienen en uitgeven.
Wil je nu leven, zonder zorgen over later? Pot je alles op en leef je van het minimale, zodat je later genoeg geld hebt? Of balanceer je die twee uitersten, door zo af en toe jezelf te laten gaan, zonder dat dit compleet funest is voor je toekomst?
Persoonlijk doe ik het laatste. Ik wil nu leven, maar niet volledig ten koste van later. Ik heb sommige jaren waarin de nadruk meer ligt op beleggen voor later. En sommige jaren waarin ik meer nadruk leg op nu.
Ik investeer dus om het nu zo leuk mogelijk te hebben. Maar ook om het later niet minder leuk te hoeven hebben dan nu. Dat is een constante zoektocht naar balans. En daar ben ik ok mee. Het voelt niet langer meer als iets dat mijn leven onnodig complex maakt.
Alles in het leven draait om balans denk ik. Te veel, te weinig, te kort, te lang… het zijn de grenzen waar we ons tussen bewegen.
Wat is jouw situatie?
Iedereen is anders en dus ook de omstandigheden waarin ieder verkeert. Heb je een riant salaris en weinig wensen, dan kun je ervoor kiezen om nooit jouw beleggingen te verkopen. Laat het maar groeien, je hebt het niet nodig om van te leven. Dat is een unieke situatie om in te zitten (lucky you). Weinig wensen, maar genoeg geld om alles te kunnen doen en kopen.
Dat is niet voor ieder weggelegd. En aangezien alles in het leven aan continue verandering onderhevig is, kan de situatie van nu ineens niet de situatie van straks zijn.
Wanneer dat riante salaris ophoudt, zul je wellicht iets van je beleggingen moeten gaan snoepen (als je die hebt opgebouwd, tenminste). Of wanneer je met pensioen of er een paar jaar tussenuit wilt gaan.
Een doel hebben voor jouw winst
Wat je situatie ook is, het gaat er wat mij betreft om dat ieder zich bewust is van het doel waarvoor geïnvesteerd wordt. En dat is voor ieder anders, maar toch geldt voor de meeste mensen een soortgelijk doel als dat van mij: een zo leuk mogelijk leven hebben met de middelen die ik tot mijn beschikking heb.
Daar horen dingen bij die ik nodig heb (eten, onderdak etc), maar ook dingen die ik niet nodig heb. Maar wel graag zou willen. Een lifestyle dus.
En om dat doel te bereiken, zal ik persoonlijk soms winst moeten nemen in het nu, zodat ik iets ermee kan doen wat ik voorheen niet kon (omdat ik er te weinig geld voor had bijvoorbeeld). Winst die ervoor kan zorgen dat ik wat minder van dit heb, zodat ik het in wat meer van dat kan stoppen.
Bijvoorbeeld wanneer ik crypto enorm zie stijgen en ik niet ZO afhankelijk wil worden van de prestatie van deze ene asset class. Omdat ik een deel van de winst wil gebruiken om een auto te kopen. Of een huis. Of een tijdje niet werken. Of de opleiding van mijn dochter straks wil kunnen betalen. Of misschien het geld wel wil investeren in de plannen van vrienden of familieleden, die dat geld (nog) niet zomaar beschikbaar hebben.
Een doel hebben voor mijn geld is dus belangrijk. En ik denk dat het proces van het stellen van doelen, hevig onderschat wordt. Het doel kan toch niet zijn: “zoveel mogelijk euro’s bezitten”? Wat je met die euro’s wilt doen, dat is waar het mij om gaat.
Geld is een middel, geen doel op zich.
En om die doelen te kunnen financieren zul je dus mogelijk, zoals in mijn geval, zo nu en dan winst moeten nemen. Maar hoe?
Emoties & het belang van het hebben van een plan
Door ervaring leert men. Dat is belangrijk om te realiseren. Een strategie uit een boek of artikel halen, is nog niet eens de helft van het werk. Je zult jouw strategie moeten gaan ervaren.
Ook ik heb mijn strategie meerdere malen in de afgelopen jaren moeten veranderen en bijschaven. En nog steeds slaag ik er niet in om dit plan feilloos uit te voeren.
En dat komt door emoties: “greed & fear”. Zodra je levensveranderende bedragen ziet, kun je gretiger worden dan goed voor je is. En wanneer je die winsten ziet verdampen, door een dalende markt, kun je overmand worden door angst.
En daarom is het hebben van een plan zo belangrijk. Of beter gezegd: het proces van het plannen. Want een plan kan je altijd en overal vinden, maken en kopiëren van anderen.
Het proces van het plannen zorgt er juist voor dat je het ook echt gaat internaliseren. Zodat het van jou wordt! Het leerproces, het stellen van doelen, het uitvoeren van het plan, het aanpassen van je doelen en plannen… het hoort er allemaal bij.
Mijn strategie voor winst nemen
Mijn persoonlijke strategie is dat ik liever te vroeg winst neem, dan te laat. Hierdoor ben ik tevreden met minder dan perfect.
Het gaat me om groei, niet om de maximale groei. Om winst, niet de maximale winst.
Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Winst nemen is nog altijd moeilijk, maar dit is over het algemeen hoe ik het doe:
- Allereerst heb ik besloten dat ik nooit compleet uit bepaalde assets zal stappen: Bitcoin, ETF’s en Goud. Over 20 jaar heb ik nog steeds een beetje van alledrie, no matter what!
- Verder heb ik voor mezelf een verdeling van mijn portfolio bepaald, met maximale allocaties per asset class. Zodoende moet ik winst nemen, zodra een van de beleggingen ver boven de gewenste verdeling groeit.
Hierdoor herbalanceer ik gemiddeld vier keer per jaar mijn portfolio. Het kan een paar procenten afwijken van het plan, maar ik MOET me eraan houden. Dit zorgt al voor de eerste “stok achter de deur”, wanneer de emoties het over dreigen te nemen. - Voor diverse assets heb ik koersdoelen opgesteld. Zodra deze doelen gehaald worden, verkoop ik een X% van die asset. Bijvoorbeeld: verkoop 20% van mijn Ethereum, wanneer de prijs €5.000 per ETH aantikt.
- Het eerste doel is altijd gericht op het eruit halen van mijn inleg. Zodoende kan ik nooit méér verliezen dan wat ik erin heb gestoken.
- De winst uit die verkopen, gaat altijd deels naar mijn lange-termijn beleggingen en deels naar mijn spaarrekening. Sparen levert niets op, maar het zorgt voor een “cooldown” periode. Ik verberg de spaarrekening in mijn bank-app en kom er een maand niet aan. Om te voorkomen dat ik in een euforische stemming domme dingen ga doen.
Het moeilijkste van dit alles, is om koersdoelen te stellen en me aan het plan te houden wanneer deze koersdoelen gehaald worden. Het is vreselijk om een deel van iets te verkopen, wat in de toekomst mogelijk nog veel verder zal stijgen. Maar het is wat het is.
Dankbaarheid speelt een grote rol
Het timen van toppen is vrijwel onmogelijk. En winst is winst. En dankbaarheid is ook een ding:
In plaats van te kijken wat het nog waard kan worden, moet je ook gewoon dankbaar kunnen zijn dat je in iets hebt kunnen investeren dat al zoveel winst heeft gegeven.
En dat geldt met name voor investeringen met de potentie van het verkrijgen van outsized returns. Iets dat veel in prijs kan stijgen, heeft een veel groter effect op emoties, dan iets wat een paar procent per jaar stijgt. Onze hersenen zijn hier niet voor gemaakt en daarom nemen emoties het vaak over.
Maar juist bij die outsized returns geldt dat dankbaarheid key is.
Een voorbeeld van winst nemen (uit de praktijk)
Ik heb mijn grootste positie in Ethereum verkregen toen de prijs van ETH rond de €200 stond. Ik heb toen besloten dat ik bij de volgende prijsdoelen, een deel ging verkopen:
- €400
- €800
- €1.600
De rest zou ik vasthouden. Dat ETH voorbij deze koersen zou schieten, had ik nooit voor mogelijk gehouden. Maar doordat ik nog altijd een deel niet had verkocht (ook volgens plan), kon ik een aantal nieuwe doelen opstellen voor wanneer ik meer winst zou nemen:
- €4.000
- €6.000
- €9.000
- etc
Zie je het patroon? In het “begin” nam ik winst, zodra de prijs verdubbelde. Voor de verder targets neem ik winst bij elke 50% stijging.
De eerste drie prijsdoelen zijn dus al gehaald. En ja, ik heb elke keer een deel van mijn positie bij die koersen verkocht. Achteraf gezien, had ik natuurlijk veel meer winst kunnen hebben als ik niets had verkocht. Want Ethereum staat nu op meer dan €3.000. Vele malen hoger dan mijn eerste drie targets.
Baal ik hiervan? Ja, een beetje wel natuurlijk! Hallo, ik ben ook maar een mens.
Maar ik ben voornamelijk dankbaar. Dat ik in iets heb kunnen investeren dat zoveel in prijs is gestegen. Waardoor ik weer dichterbij mijn doelen ben. Want zo werkt het voor mij.
Dankbaar voor de winst tot nu toe, zonder me blind te staren op de mogelijke winst die “had kunnen zijn” of die mogelijk nog “kan komen”.
Conclusie
Voor mij geldt dus dat het nemen van winst nog altijd moeilijk is. Maar het is een stuk makkelijker dan voorheen, doordat ik nu duidelijk heb opgeschreven wat mijn doelen zijn.
En daarbij zijn essentieel gebleken: het opstellen van een plan, het uitvoeren van dat plan en het dankbaar zijn voor de winst die het me heeft gegeven.
Niemand doet het perfect. Maar met “goed genoeg” valt prima te leven.
