De meeste mensen die mijn nieuwsbrief lezen zijn begonnen met beleggen in de afgelopen 10 jaar. En het grootste probleem daarmee is: wij hebben nog geen echte recessie meegemaakt en weten niet hoe dat voelt.
Ja, wij. Want ook ik schaar me onder deze groep van onervaren beleggers. Ook al ben ik nog voor de crisis van 2008/2009 begonnen met beleggen, het meeste van mijn ervaring heb ik opgedaan na 2008. En dat maakt me, in alle bescheidenheid, onervaren.
De ouwe rotten in het vak zeggen niet voor niets: “je weet pas hoe je als belegger in elkaar zit, wanneer je een recessie hebt overleeft”.
En eerlijk is eerlijk: dat hebben wij nog niet.
De crash van maart 2020 kun je niet echt zo’n ervaring noemen. Immers, binnen een paar maanden stonden er weer groene cijfers op de borden. En dus duurde de pijn niet lang genoeg om echt ervaring op te doen.
Nu is daar niets mis mee, want het kan gewoon ook niet anders. Jij en ik kunnen er niets aan doen dat we, in de afgelopen 14 jaar, niet hebben ervaren ons opgebouwde vermogen te hebben zien verdampen op papier. En alle heftige emoties en (verkeerde) beslissingen die daarbij horen.
Echte pijn in de markt komt wat mij betreft dan ook niet door een stevige val van de koersen. Maar juist door een ogenschijnlijk uitzichtloze situatie, die versterkt wordt wanneer de pijn langer duurt dan een paar maanden tegen verliezen aankijken.
We praten elkaar allemaal na
En we zijn als onervaren beleggers elkaar allemaal gaan napraten. In een bull-market is het advies altijd dat je “de dips moet kopen” en dat je je moet focussen op de “lange termijn”.
Dat laatste staat wat mij betreft buiten kijf: de enige manier om vermogen op te bouwen is je te focussen op waar je wilt zijn over 10, 20 of 30 jaar. Niet waar je wilt zijn over een maand of jaar tijd.
Maar die eerste uitspraak heb ik moeite mee: het kopen van dips. Want zoals je de afgelopen maanden zelf wel hebt gemerkt, kun je de dips blijven kopen tot je een ons weegt. Of letterlijk totdat je door je cash heen bent, nog voordat de markt een bodem laat zien.
En ook dit uitgangspunt, het kopen van dips, is niet per definitie goed of fout. Het is gewoonweg niet altijd nodig en handig.
Het credo “als je dit aandeel vorige maand nog wilde kopen, wil je het nu al HELEMAAL kopen met 20% korting” kan echt schadelijk zijn.
Want de meeste onervaren beleggers voelen zich gesterkt door dit advies van hun mede-beleggers.
Wat werkt in een bull-market, werkt niet in een bear-market
Waar het kopen van dips werkt in een bull-market, werkt het namelijk tegen je in een bear-market. Elke daling die je koopt, wordt vaak opgevolgd met een tijdelijke stijging. Hierdoor voel je je goed.
“Yes, ik heb de dip gekocht – kijk eens hoe slim ik ben”.
Maar in een dalende trend van de markt zijn er altijd korte (heftige) oplevingen van de koersen. Dat is hoe het werkt. Om vervolgens weer verder te dalen en jouw nieuwe aankoop ook weer onder water te zetten. Ze noemen het ook wel “catching a falling knife”. En dat wil je niet.
En het grootste gevaar van deze strategie, die we allemaal zo vrolijk aan elkaar laten horen, is dat veel mensen hierdoor MEER gaan investeren dan ze zich kunnen veroorloven.
Misschien heb je het al eens meegemaakt, dan herken je deze situatie:
“Je staat al jaren op winst en ziet je vermogen groeien. Je legt keurig elke maand in en koopt de dips met wat extra cash, zoals je vakantiegeld. Dan draait de markt zich om en zie je jouw winst langzaam verdampen. Geen probleem, want je staat nog altijd op winst. De koersen dalen flink en iedereen roept dat het echt niet verder kan vallen.
Je denkt slim te zijn en legt nog wat extra cash bij. Je koopt de dip. Goedkopere koersen dan vorige maand, dat is lekker. Maar na jouw aankoop, blijft de markt dippen. Alles wordt NOG goedkoper. Nog betere deals, nog betere kansen op winst in de toekomst! Toch?
Je slingert je laatste beschikbare cash in de markt en hoopt op een herstel. Maar die komt niet. De koersen blijven dalen. Wat nu? Je hebt geen cash meer. Of toch wel? Je hebt nog een spaarpotje dat bedoeld was voor de vakantie. Of voor een nieuwe laptop of telefoon. Ach wat, dat geld heb je voorlopig misschien niet nodig en deze koersen bieden een kans die je niet kunt laten liggen. (Of erger: je gaat lenen om te beleggen)
En dus gaat ook dat geld de markt in. Je hoopt dat je het er straks snel weer uit kunt halen, zodra de markt zich herstelt. Maar de koersen blijven dalen en nu staat ook het geld dat je echt nodig hebt, onder water.
Er lijkt geen eind aan te komen en je schiet in paniek. Dit voelt echt anders dan de afgelopen 10 jaar. Hoe kan dit?? Waar houdt het op?
Dan toch maar een deel verkopen, dan heb je tenminste nog iets. Zodra je verkocht hebt, schieten de koersen omhoog. Shit, was dit de bodem? Heb ik te vroeg verkocht? Zie je wel!!
Snel leg je weer in, in de hoop de rit omhoog mee te kunnen pakken (FOMO) en je eerdere verlies (en je nare gevoel over je ogenschijnlijk foute beslissing om te verkopen) zo snel mogelijk goed te maken. Maar het is van korte duur en de markt daalt weer genadeloos richting de bodem.
De bodem die nog ver weg lijkt en niemand lijkt te kunnen voorspellen.
Dit is over het algemeen wat er kan gebeuren. En iets dat al vele beleggers hebben meegemaakt. Wanneer je de effecten van een echte bear-market nog nooit hebt meegemaakt, ga je uit van de strategie en ervaringen die je hebt opgedaan in een (lange) bull-market. Maar die ervaringen helpen je niet in dit geval.
Wat ik doe
Niemand met onze ervaring ontkomt aan de pijn van een langdurige daling van de markt. We gaan nou eenmaal niet alles cash zetten om de bodem af te wachten. Want we hebben geleerd dat we ons geld geïnvesteerd moeten houden. Maar we hoeven de pijn ook weer niet erger te maken dan nodig is.
Persoonlijk koop ik voornamelijk “automatisch” dips via een dollar-cost-averaging-strategie. Door elke maand in de leggen met een vast bedrag. Dat bedrag is veilig bepaald door mij. Ik kan het een aantal jaren missen. Tevens zet ik steeds meer inkomen opzij, tijdens de duur van de daling.
Ik dwing mezelf om dit extra geld niet zomaar bij een dip de markt in te slingeren. Dus niet actief op zoek te gaan naar een doel voor dit extra geld. De kansen komen vanzelf wel, als de tijd daar is.
NB: Soms, wanneer ik een kans zie, zal ik met HELE kleine bedragen een positie innemen. Maar dit zal voorlopig heel beperkt blijven. En ook alleen in beleggingen die ik de komende jaren wil vasthouden. Geen daytrading, geen in-en-uit gedoe.
En ja, ook al klinkt dit wachten leuk en verstandig op papier, ik heb hier de GROOTSTE moeite mee. Want alles lijkt bij een forse daling aantrekkelijk. En de 10% inflatie dat mijn spaargeld jaarlijks dreigt op te eten, helpt psychologisch ook niet mee.
En toch moet het. Toch wil ik mezelf niet in de situatie brengen die ik hierboven heb beschreven. Dan maar wat minder winst, zodra de markt een soort van bodem gevonden heeft. Dan maar even mijn geld op de bank laten, tot de grootste paniek uit de markt is.
Ik beleg natuurlijk nog steeds, want dat zou namelijk de grootste misser zijn in mijn optiek: helemaal (tijdelijk) stoppen met beleggen. Want dan pak ik ook maandelijks de goedkopere koersen niet mee en kom ik steeds verder achter te staan. En zal het dus ook steeds langer duren voordat ik straks weer op winst sta.
Dat kost heel wat wilskracht. En misschien is dit ook niet de juiste strategie. Ik doe ook maar wat mij het beste lijkt.
Maar zoals ik laatst iemand hoorde zeggen:
“In a bearmarket, you need to focus on preserving your capital. There will come a time, when you again can start focusing on growing your capital through investments.”
“The aim is to stay in the game, not win the game”
