In de wereld van vandaag lijkt het alsof we nooit tevreden kunnen zijn met wat we hebben, vooral als het gaat om geld. We worden voortdurend blootgesteld aan perfecte plaatjes van rijkdom en luxe op sociale media, wat ons een vertekend beeld geeft van onze eigen financiële situatie. Dit fenomeen staat bekend als "Money Dysmorphia" en het heeft een grotere impact op ons zelfbeeld dan je misschien zou denken.
Recent onderzoek heeft aangetoond dat bijna één op de drie Amerikanen (ongeveer 29%) last heeft van money dysmorphia.
Deze mensen vergelijken voortdurend hun eigen financiële situatie met die van anderen en voelen zich hierdoor vaak minderwaardig. Het is als een constante strijd om te voldoen aan de onrealistische financiële normen die we op sociale media zien.
De obsessie met geld
Maar waar komt deze obsessie met geld vandaan? Een deel ervan kan worden toegeschreven aan het fenomeen van "Keeping up with the Joneses". Dit houdt in dat mensen vaak proberen te concurreren met anderen op het gebied van materiële bezittingen en levensstijl.
Met de opkomst van sociale media is deze race om te pronken met onze welvaart alleen maar intenser geworden. We worden voortdurend blootgesteld aan foto's van perfecte vakanties, dure auto's, designerkleding en een zorgeloze levensstijl waarin geld geen stressvolle rol meer hoeft te spelen. Dit kan ons op individueel niveau het gevoel geven dat we nooit genoeg hebben.
Jongere generaties kwetsbaar
Vooral jongere generaties lijken kwetsbaar te zijn voor money dysmorphia. Uit het onderzoek blijkt dat ongeveer 43% van Gen Z en 41% van de millennials worstelt met vergelijkingen met anderen en zich financieel achtergesteld voelt. Dit kan deels te wijten zijn aan het feit dat jongeren meer tijd doorbrengen op sociale media en dus meer worden blootgesteld aan deze schadelijke vergelijkingen.
Wat interessant is, is dat veel mensen die lijden aan money dysmorphia eigenlijk juist bovengemiddeld sparen. Dit suggereert dat het probleem niet zozeer ligt in hun feitelijke financiële situatie, maar eerder in hun perceptie ervan. Ze zien zichzelf als arm, zelfs als ze dat niet zijn, en zijn constant bezig met het idee om rijk(er) te worden.
Ik denk ook dat de jongere generatie tegenwoordig het gevoel heeft een enorm gat te moeten overbruggen, om financieel vooruit te komen. We komen van een periode met hoge rentes, veel inflatie, huizenprijzen die onbereikbaar (b)lijken en steeds meer jongeren die een gezin uitstellen omdat ze zorgen hebben of ze het financieel allemaal wel rond zullen gaan krijgen.
Dat "gat" zorgt er wat mij betreft voor dat jonge volwassenen het gevoel hebben meer risico te moeten nemen om sneller weer "bij te lopen". Meer risico, meer kapitaal op het spel, exotischere assets kiezen dan hun ouders en vooral HEEL VEEL influencers volgen die ze gaan "helpen" bij het zo snel mogelijk dichten van dat gat.
Wat doen we eraan?
Maar hoe kunnen we dit probleem aanpakken? Het eerste wat we volgens mij kunnen doen is ons bewust worden van de invloed van sociale media op ons financiële zelfbeeld. Door te realiseren dat de perfecte levens die we op Instagram, TikTok of X zien vaak niet de realiteit weerspiegelen, kunnen we ons beter afsluiten voor deze schadelijke vergelijkingen. Het is belangrijk om te onthouden dat wat we online zien slechts een deel is van het verhaal en dat het gras niet altijd groener is aan de andere kant van het scherm.
Daarnaast kunnen we proberen onze relatie met geld te herdefiniëren. In plaats van te streven naar "snel rijk worden en nooit meer te hoeven werken", kunnen we ons richten op wat er toe doet in het leven. Geld kan gelukkig maken, maar alleen tot op zekere hoogte. Dat is al in heel wat onderzoeken bewezen. Uiteindelijk zijn het de ervaringen en relaties die ons leven waardevol maken, niet de materiële bezittingen. Geld verdienen zou niet ten koste mogen gaan van onze relaties en gezondheid.
Een ander belangrijk aspect van het aanpakken van money dysmorphia is het creëren van financiële bewustwording. Dit houdt in dat we ons bewust worden van onze eigen financiële situatie en onze uitgavenpatronen. Door eerst een budget op te stellen en onze uitgaven te volgen, kunnen we beter grip krijgen op ons geld en voorkomen dat we worden meegesleept door de druk om te consumeren en alsmaar meer te willen.
Tot slot is het belangrijk om te onthouden dat we niet alleen zijn in onze strijd tegen money dysmorphia. Veel mensen worstelen met dezelfde gevoelens van ontoereikendheid en financiële stress. Door openlijk te praten over onze financiële uitdagingen en elkaar te steunen, kunnen we samen werken aan een gezondere relatie met geld, de rol van beleggingen en een gelukkiger leven leiden.
De rol van beleggen en speculeren
Ook denk ik dat het tegenwoordig heel makkelijk is om het beeld te hebben dat je "het nooit goed genoeg doet" als het gaat om beleggen en/of speculeren. Links en rechts zie je mensen rijker worden, omdat ze in de juiste beleggingen zitten of omdat ze een memecoin gekocht hebben die in een maandje tijd 50x over de kop gaat.
Ivo Melchers
"Als ik dat toch eens zou kunnen meemaken, dan zouden heel wat van mijn geldproblemen de wereld uit zijn", is een heel logische gedachte. Toch werkt het vaker tegen je dan in je voordeel. Niets mis met een klein gokje natuurlijk, maar het is in mijn optiek gewoonweg niet continu te repliceren.
Ook vervaagt de "lat" die je voor jezelf legt. Heb je nog nooit een 100% stijging met beleggen meegemaakt, dan zul je die eerste keer helemaal extatisch zijn. Maar hiermee wordt 100% wel snel de norm. We passen ons als mens namelijk heel snel aan onze nieuwe werkelijkheid aan en voor je het weet moet het een 5x of 10x worden, voordat je tevreden bent.
Dat maakt ons gevoelig voor het nemen van teveel risico, waardoor we (vaak aan het eind van een cyclus) meer op het spel gaan zetten en minder kritisch worden waarin we ons zuurverdiende geld steken.
Survivorship Bias
Omdat je zoveel succesverhalen lijkt te zien op Social Media, speelt ook het fenomeen van "survivorship bias" een grote rol bij je besluitvorming en behoefte om jouw situatie te blijven vergelijken met anderen.
Survivorship bias betekent eigenlijk dat je alleen hoort over de mensen die het hebben gemaakt in de beleggingswereld. Je ziet alleen de successen, maar niet de mislukkingen. Het is als kijken naar een reclame voor dieetpillen waarin alleen de mensen met succes hun verhaal vertellen - je hoort niets over de mensen bij wie het niet werkte of waarbij het fout ging.
Dus, als je alleen maar hoort over de succesverhalen van beleggers, kan je denken dat beleggen makkelijker is dan het in werkelijkheid is. Je krijgt niet het volledige plaatje van alle risico's en uitdagingen die erbij komen kijken.
Volg jij (f)influencers die gigantische rendementen behalen met bepaalde assets of trades? Wees je er dan van bewust dat veel van dit soort accounts niet delen dat ze ook enorme missers hebben, die hen wellicht maanden of jaren terug zetten qua vermogen.
Niemand heeft ALTIJD succes. De meest succesvolle beleggers en traders die ik ken, hebben zo'n beetje net zoveel succesvolle posities gehad in het verleden als falende posities/gokjes. Zeker aan het begin van hun beleggingsreis. Hoort er allemaal bij.
Conclusie
Vergelijk jezelf dus niet teveel met anderen, want je staat er waarschijnlijk veel beter voor dan je denkt. Schiet links en rechts alles omhoog en lijkt het alsof jij in de traagste bus zit? Realiseer je dan dat je alles in perspectief moet zetten. Die ene finfluencer op X die elke keer post dat hij/zij een 10x bereikt heeft... het kan.
Maar ook al is het waar, dan nog is zijn/haar situatie waarschijnlijk niet te vergelijken met die van jou. Wellicht dat deze persoon de gehele dag en nacht achter een scherm zit en bereid is z’n sociale leven (tijdelijk) compleet links te laten liggen. Of het moet hebben van de engagement van z’n berichten met al die knallers van winstpakkers (met referral link naar een broker).
Wil je daar dan mee ruilen? KUN je daar dan mee ruilen?
Waar het wat mij betreft om gaat, is dat je niet gaat vergelijken met anderen - maar met jezelf. Sta je er beter voor dan jaren terug, is je moneymanagement beter dan de vorige bullrun, ben je als belegger meer in balans qua emoties?
Kun je blij zijn met kleine winsten, terwijl je overal champagne-fonteinen online ziet exploderen? Doe gewoon jouw ding en laat de rest van de wereld lekker z'n gang gaan.
Je staat er namelijk heel waarschijnlijk beter voor dan je zelf denkt!
