Toch zijn er heel wat stemmen die hun mening duidelijk maken, met niet alleen een positieve kijk op de komende jaren. Ik licht heel vaak in artikelen toe dat AI een enorm voordeel kan gaan opleveren voor de mensheid, in de vorm van nieuwe ontdekkingen in o.a. de wetenschap en gezondheidszorg.
Maar laten we ook eens een keer kijken wat de minder positieve kant zou kunnen zijn, aan de hand van een twee-en-een-half uur durend interview met Mo Gawdat bij "The Dairy of a CEO". Kijk vooral ook de gehele video, als je de tijd hebt.
Zo niet, dan heb ik de hoofdpunten hieronder voor je in een paar minuten leestijd uitgeschreven.
Bekijk de gehele video van 2 uur 30 min
Wie is Mo Gawdat?
Mo Gawdat is voormalig Chief Business Officer bij Google X en een van 's werelds meest vooraanstaande sprekers op het gebied van AI, geluk en de toekomst van de mensheid. In 2017 lanceerde hij 'One Billion Happy', een wereldwijde campagne om 1 miljard mensen te leren hoe ze gelukkiger kunnen worden met behulp van wetenschap en emotionele hulpmiddelen. Hij is ook bestseller-auteur van boeken zoals 'Scary Smart, Solve for Happy'.
Massaal verlies van banen
Dit is een punt dat al veel vaker genoemd is in eerdere artikelen. O.a. Cathy Wood, Emad Mostaque, Raoul Pal, Vinod Khosla en Jordi Visser hebben hier al veelvuldig hun visie op losgelaten.

Mo Gawdat stelt echter dat het idee van nieuwe banen die door AI worden gecreëerd “100% onzin” is. Hij voorspelt dat tegen 2037 alle banen zullen verdwijnen, omdat AI en robots praktisch elke taak kunnen uitvoeren.
Zijn eigen startup, die normaal 350 ontwikkelaars zou hebben gehad, werkt nu met slechts drie mensen en heel veel AI.
Het kapitalistische systeem, gebaseerd op “arbeidsarbitrage” - waarbij winst wordt gemaakt door mensen te betalen om iets te maken en het voor meer te verkopen - zal instorten.
In een wereld waar AI en robots alles kunnen produceren, verdwijnt de basis van dit economische model. Dit zal leiden tot de noodzaak van een soort Universeel Basisinkomen (UBI), maar de huidige elite zal hoogstwaarschijnlijk de voordelen voor zichzelf willen houden.
Toenemende controle en verlies van vrijheden
Gawdat waarschuwt dat in een volledig gedigitaliseerde wereld, waar alles wordt gemonitoreerd en AI meer informatie over ons heeft dan ooit tevoren, onze vrijheden ernstig zullen worden beperkt.
AI-agents zullen uiteindelijk beslissingen voor ons nemen, van het boeken van vluchten tot het maken van keuzes die mogelijk niet in ons beste belang zijn, maar wel degenen die er financieel baat bij hebben. Dit creëert een situatie waarbij we afhankelijk worden van systemen die we niet volledig begrijpen of controleren.
Misschien zien we het nu niet zo en wuiven we het weg, maar hoe meer we het gebruiken, hoe meer we er afhankelijk van zullen worden. Het is als een spier die je niet langer meer hoeft te gebruiken om zware dingen te tillen - je lichaam zal uiteindelijk zich aanpassen naar wat het optimaal nodig heeft om te functioneren.

Voeg daaraan toe dat we straks gewoonweg zullen vertrouwen op de uitkomst en het gemak, zonder dat we ook maar een idee hebben hoe het hele gebeuren precies werkt.
"AI-Intelligence Explosion"
Gawdat legt uit dat de meeste AI-applicaties die we zien eigenlijk interfaces zijn voor slechts vijf of zes onderliggende AI-platforms. ChatGPT heeft momenteel ongeveer 79% van het marktaandeel, gevolgd door Perplexity (11%) en andere.
Wie als eerste AGI (Artificial General Intelligence) bereikt, zal heel snel enorme macht vergaren. Hierdoor ontstaat het risico op platform-monopolie, dat niet "in our best interest" is.
Het meest verontrustende aspect is volgens Gawdat de ontwikkeling van “self-evolving AI” - AI die zichzelf kan verbeteren. Hier heb ik recentelijk ook over geschreven, waarbij de term recursive self-improvement wordt gebruikt.
Recursive self-improvement (RSI) is a process in which an early or weak artificial general intelligence (AGI) system enhances its own capabilities and intelligence without human intervention, leading to a superintelligence or intelligence explosion. Wikipedia
Google’s Alpha Evolve gebruikt vier AI-agents die samenwerken om AI-code te analyseren en te verbeteren, wat resulteerde in 8-10% verbetering van hun infrastructuur. Dit creëert een “intelligence explosion” waarbij de ontwikkeling van AI niet langer afhankelijk is van menselijke hersenen.
Van dystopisch naar utopisch
Opvallend is dat Gawdat gelooft dat de redding van de mensheid ligt in het volledig overdragen van controle aan AI. Uhhh, ok... Hij stelt dat “superintelligente AI die rapporteert aan domme leiders” het probleem is, niet AI zelf.
AI zal niet gedreven worden door ego, hebzucht of de drang naar macht zoals menselijke leiders. AI zal opereren vanuit efficiëntie en zal geen ecosystemen willen vernietigen of oorlogen voeren omdat dit “verspilling van energie, explosieven, geld en mensen” is. In plaats daarvan zal het streven naar het welzijn van alle soorten.
In de utopische fase zullen productiekosten teruggebracht worden tot vrijwel nul, omdat AI en robots tegen die tijd alles kunnen maken. Dit kan leiden tot een maatschappij waarin:
- Gezondheidszorg gratis is
- Niemand hoeft te werken
- Mensen meer tijd kunnen besteden met hun geliefden
- Alle mensen gelijk zijn
- Energie overvloedig en gratis is
De overgang van dystopie naar utopie hangt af van een fundamentele verandering in de menselijke mindset. Gawdat pleit voor het vervangen van de huidige focus op schaarste, concurrentie en individualisme door een focus op overvloed, samenwerking en collectief welzijn.
Dat is overigens ook iets wat Vinod Khosla beschrijft in zijn "Tijdperk van overvloed", waarover ik eerder schreef. 👇🏻

Beleggen voor de dystopische fase
Doom & gloom, wat moet je ermee? Gaat dit echt gebeuren of is het een hoop geroeptoeter?
Zelf ben ik voorstander van een aanpak waarin ik denk in waarschijnlijkheden. Zo ook hier: mocht dit ook maar een beperkte kans hebben om dystopisch of op z'n minst verstorend en transformerend uit te pakken - dan wil ik proberen mijzelf hiervoor de positioneren.
Bij Scalable Capital kan je simpel beleggen met toffe features zoals beleggingsplannen, meerdere portfolio's, en simuleren hoe je portfolio zou reageren op bepaalde grote beursevents.
Waardeverlies van traditionele assets
Obligaties en staatsschulden zullen waarschijnlijk waardeloos worden wanneer overheden gedwongen worden tot massale geldcreatie om UBI te financieren. Historische voorbeelden van hyperinflatie in Weimar-Duitsland, Zimbabwe en Venezuela tonen dat staatsschuld volledig kan worden weggevaagd.
Contant geld zal mogelijk zijn koopkracht verliezen door de noodzakelijke monetaire expansie om een UBI van bijvoorbeeld $1000 per maand te financieren, wat volgens onderzoek een substantiële verhoging van belastingen vereist.
Maar waar dan wel in beleggen?
Robots
Allereerst hoor ik nu echt veel slimme mensen het over hetzelfde eens zijn: robots gaan een prominente plek krijgen in de samenleving. Dus ik wil gepositioneerd zijn in de opkomende robot-trend - met name humanoid robots. Mijn pick hiervoor is Tesla, maar er zijn er meerdere.

Investeren in AI-monopolisten
De meest logische hedge tegen Gawdat’s voorspelling is investeren in de bedrijven die de dystopie zullen domineren: de AI-platforms. Met ChatGPT momenteel op 79% marktaandeel, Perplexity op 11% en andere spelers die samen de resterende 10% vertegenwoordigen, concentreert de macht zich al. Maar, het landschap kan nu nog veranderen.
Praktisch zou dit betekenen:
- Direct investeren in OpenAI, Alphabet (Google), Microsoft, NVIDIA en andere AI-infrastructuurbedrijven.
- ETF’s die zich richten op AI en automatisering, zoals robotica-fondsen.

Diversificatie naar harde assets
Verder denk ik dat het in een wereld van AI en wellicht een tijdelijke situatie waarbij het onze banen zou gaan vervangen (ja, ook podcasters en schrijvers), niet een heel gek idee is om een vorm van geld te hebben waar AI "niet bij kan" of niet kan manipuleren. Daar komt voor mij Bitcoin om de hoek kijken.
Ook edelmetalen en grondstoffen bieden bescherming en geven een belegger blootstelling in "tastbare" schaarse goederen. Goud heeft historisch bewezen zijn koopkracht te behouden tijdens hyperinflatie en het falen van koninkrijken en republieken. Centrale banken wereldwijd kopen massaal goud als hedge tegen systemische risico’s.
Voorbereiden op iets dat er (niet) komt
Mo Gawdat’s boodschap is zowel alarmerend als hoopvol. Hoewel hij een periode van ongekende uitdagingen voorspelt - met massaal baanverlies, verlies van vrijheid en toenemende conflicten - gelooft hij dat dit slechts een overgangsfase is naar een veel betere wereld.
Dit is mijn favoriete uitspraak in dit soort scenario's: "liever voorbereiden op iets dat niet komt, dan onvoorbereid zijn op iets dat wel komt".
Je kunt het in de wind slaan of je schouders ophalen en eerlijk gezegd weet ik ook niet zo heel goed wat ik met "doom-scenario's" moet. Het is misschien lastig om het op waarde te schatten, zonder te diep in een rabbit-hole te duikelen.
Toch hoor ik nu steeds meer (optimistische) mensen zeggen:
"Ook al staat ons een mooie toekomst te wachten, de disruptie door AI en de onzekerheid en chaos die het mogelijk gaat veroorzaken, kan nog wel eens leiden tot een minder makkelijke periode die mensen moeten zien te overbruggen".
Als Mo Gawdat’s waarschuwing serieus genomen moet worden, waarbij er de komende 15 jaar een grote kans is op een tijdelijke dystopie, dan zou je je daar deels op kunnen voorbereiden - door je beleggingsstrategie hierop in te richten.
Door te beleggen in hetgeen:
- dat straks dit scenario gaat domineren (robots, AI, energie, chips) en
- hetgeen als hedge kan fungeren in tijden van chaos, spanning en onzekerheid (edelmetalen, grondstoffen, bitcoin & sommige crypto)
Er zullen heel wat (denk)modellen gebroken worden en ook zal het mogelijk veel banen gaan kosten - dan kun je maar beter verdienen aan hetgeen straks jouw inkomen zal vervangen.
Ontvang verrassende ideeën, diepgaande inzichten en toegang tot onze portefeuille — zonder zelf tientallen uren onderzoek te doen.
✓ Actueel inzicht in onze portfolio's
✓ Analyses die je uren research besparen
✓ Inzichten over aandelen, crypto én ETF's
✓ Volledige toegang tot de community